Avukatlık mesleği, hukuk çerçevesinde kişilerin yasalar ile belirlenmiş haklarını savunur ve uyuşmazlıkların çözümlenmesinde yapacak olduğu çalışmalar ile yargı yetkililerine yardım eder. Avukatlık mesleğinin erbabı kişiler kuruluşların işleyişinin hukuki yönden takibini yapan ve gerçek veya tüzel kişileri temsil eden meslek grubudur. Avukatlık mesleğini Avukatlık Kanunu ile hukuken düzenlenmektedir. Avukatlar gerek kamuda gerek hukuk bürolarında gerekse özel sektörde çalışma alanı bulabilmektedir.
Ayrıca hukuk fakültesi mezun olunduğu takdirde yalnızca avukatlık mesleği değil hakimlik, savcılık ve noterlik mesleğini de icra edilebilmektedir. Anglosakson hukuk sisteminde avukatlık ikiye ayrılmaktadır. Duruşma öncesi hukuki danışmanlık veren avukat olan “solicitor” mahkemelerde bulunmaz. Daha çok duruşma öncesi hazırlığı yapmaktadır. Mahkemelerde hak savunuculuğu yapan “barrister” ise duruşmalarda müvekkilini hukuk önünde temsil etmektedir. Avukatlık, adalet sisteminin bir parçası olmak demektir. Bu nedenle avukatların teorik ve pratik eğitimlerinin, tahsillerinin yanı sıra vicdanlı da olmaları gerekir. Yargı sisteminde suçlu ile suçsuzu ayırmak adına savunuculuk yapacak avukatların sorumluluklarından biri de vicdandır.
Avukatlık en genel tabiri ile hakkı savunmak ve adaletin yerini bulmasında savunuculuğu ile aktif rol oynamaktır. Bir avukatın asli görevi haklı bulduğu müvekkilinin haklılığını yasalar çerçevesinde adalet sistemine kanıtlamaktır. Aynı zamanda bu adalet sisteminin bir parçası olan avukatların savunmalarını yasalardan ayrılmadan yapmaları gerekir. Avukatların doğru bulmadıkları bir durumu savunmaları ise genel olarak kabul görmez. Bu nedenle doğrunun, adaletin yanında olmak avukatlığın bir koşuludur.
Nasıl Avukat olunur?
Avukatlık mesleğini icra etmek için kişilerin öncelikle 4 yıllık bir hukuk fakültesinden mezun olması gereklidir. Mezuniyetin ardından ilk 6 ay mahkemelerde diğer 6 ay da en az 5 yıldır avukatlık mesleğini icra eden bir avukatın yanında toplamda 12 ay zorunlu staj yapılmaktadır. Stajın bitmesi ile Türkiye Barolar Birliğine başvurulduktan sonra stajın bittiğini gösteren belge sunulmaktadır. Gerekli incelemelerin ardından verilecek olan avukatlık ruhsatnamesi ile avukatlık mesleğine başlanabilmektedir.
Ayrıca 24 Ekim 2019 tarihinde Resmî Gazete ’de yayımlanan 7188 sayılı Kanun ile 2020-21 döneminde hukuk fakültelerine kayıt yaptırmış olan avukat adaylarının avukat ve diğer hukuk mesleklerini icra edebilmeleri için Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında 100 sorudan en az 70 puan almaları gereklidir. Dört yıllık hukuk bölümünü kazanamayanlar ve avukat olmak isteyenler ise iki yıllık adalet bölümü üzerinden dikey geçiş ile avukatlık tercihi yapabilir. Bu yöntem aynı zamanda zor ve uğraştırıcı bir yöntemdir. Avukat olmak için yalnızca tahsil değil kişisel gelişim de gerekir. Bu gelişimi tamamlayamamış kişiler mahkemelerde doğru konuşmalarda bulunamaz ya da avukatlık mesleğinin diğer kollarında başarılı olamazlar. Bu nedenle avukat olabilmenin şartlarından birinin de doğru kişilik özelliklerine sahip olmak olduğu söylenebilir.
Bir Avukatta Olması Gereken Özellikler
Bir avukat, çalışma hayatı boyunca çok sayıda kişiyi yargı önünde temsil eder. Birçok kişinin hukuki uyuşmazlığını dinler ve bunları çözümlemeye yardımcı sorular sorar. Bu yüzden bir avukatın iletişiminin kuvvetli olması gereklidir. Avukatlık mesleğini icra edeceklerin ilk olarak iletişim becerileri iyi seviyede olmalıdır. Gerek müvekkil ile yapılacak konuşmalarda gerekse mahkemede yapılacak konuşmalar için akıcı ve anlaşılabilir bir dilde konuşmak muhakkak gereklidir. Böylelikle hem anlamadan hem de anlaşılmadan doğacak bir problem önlenmiştir olacaktır. Avukatlarda olması gereken bir diğer özellik ise uyuşmazlıklara adaletli ve hakkaniyetli yaklaşmaktır.
Davalarda tarafsızlığını koruyarak yargı önünde tarafsız ve dürüst olmaktır. Avukat, müvekkili nezdinde adaletin savunucusu olmalıdır. Yine müvekkili nezdinde avukatın hak olan doğruyu temsil etmesi gerekir. Böylelikle avukatlık mesleği savunduğu temel ilkelere olan bağlılık korunur ve uyuşmazlıkların doğru bir şekilde çözümlenmesi sağlanır. Gerekli başka bir özellik ise araştırma yapmada ve analitik düşünmede kuvvetli olmaktır. Avukatın önüne gelecek olan olayın gelişimini anlama ve çözümlemesini yapmak için hem sıkı bir araştırma yapması gereklidir hem de analitik düşünce ile yaklaşılmalıdır. Böylelikle olayların çözümlenmesinde önemli bir adım atılmış olacaktır.
Avukat olmak bir kişinin nezdinde bir hakkı, bir kurumun nezdinde de adaleti temsil etmek demektir. Bu nedenle avukat olacak kişilerin buna uygun olarak davranış biçimleri ve kişilik özellikleri olmalıdır. Avukatlar, savunduğu doğrulara ters düşmeyerek mesleklerini sürdürmelidir.
